ಡಾ.ಬಿ.ಆರ್.ಅಂಬೇಡ್ಕರ-Dr.B.R.Ambedkar
ಭೀಮರಾವ್ ರಾಮ್ಜಿ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ (14 ಏಪ್ರಿಲ್ 1891 – 6 ಡಿಸೆಂಬರ್ 1956) ಒಬ್ಬ ಭಾರತೀಯ ನ್ಯಾಯಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ, ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಮತ್ತು ದಲಿತ ನಾಯಕರಾಗಿದ್ದು, ಸಂವಿಧಾನ ಸಭೆಯ ಚರ್ಚೆಗಳಿಂದ ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನವನ್ನು ರಚಿಸುವ ಸಮಿತಿಯ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾಗಿದ್ದರು.
ಜವಾಹರಲಾಲ್ ನೆಹರು ಅವರ ಮೊದಲ ಕ್ಯಾಬಿನೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಕಾನೂನು ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಮತ್ತು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮವನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿದ ನಂತರ ದಲಿತ ಬೌದ್ಧ ಚಳುವಳಿಯನ್ನು ಪ್ರೇರೇಪಿಸಿದರು.
ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು ಬಾಂಬೆ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಎಲ್ಫಿನ್‌ಸ್ಟೋನ್ ಕಾಲೇಜಿನಿಂದ ಪದವಿ ಪಡೆದರು ಮತ್ತು ಕೊಲಂಬಿಯಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಮತ್ತು ಲಂಡನ್ ಸ್ಕೂಲ್ ಆಫ್ ಎಕನಾಮಿಕ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದರು.
ಕ್ರಮವಾಗಿ 1927 ಮತ್ತು 1923 ರಲ್ಲಿ ಡಾಕ್ಟರೇಟ್ ಪಡೆದರು ಮತ್ತು 1920 ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಎರಡೂ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಮಾಡಿದ ಬೆರಳೆಣಿಕೆಯ ಭಾರತೀಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು. ಅವರು ಲಂಡನ್‌ನ ಗ್ರೇಸ್ ಇನ್‌ನಲ್ಲಿ ಕಾನೂನಿನ ತರಬೇತಿಯನ್ನೂ ಪಡೆದರು.
ಅವರ ಆರಂಭಿಕ ವೃತ್ತಿಜೀವನದಲ್ಲಿ, ಅವರು ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ, ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕ ಮತ್ತು ವಕೀಲರಾಗಿದ್ದರು. ಅವರ ನಂತರದ ಜೀವನವು ಅವರ ರಾಜಕೀಯ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಂದ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ; ಅವರು ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಪ್ರಚಾರ ಮತ್ತು ಮಾತುಕತೆಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡರು.
ನಿಯತಕಾಲಿಕೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು, ದಲಿತರಿಗೆ ರಾಜಕೀಯ ಹಕ್ಕುಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಭಾರತದ ರಾಜ್ಯ ಸ್ಥಾಪನೆಗೆ ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದರು.
1956 ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ಬೌದ್ಧ ಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಮತಾಂತರಗೊಂಡರು, ದಲಿತರ ಸಾಮೂಹಿಕ ಮತಾಂತರವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು.
1990 ರಲ್ಲಿ, ಭಾರತದ ಅತ್ಯುನ್ನತ ನಾಗರಿಕ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯಾದ ಭಾರತ ರತ್ನವನ್ನು ಮರಣೋತ್ತರವಾಗಿ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರಿಗೆ ನೀಡಲಾಯಿತು.
ಅನುಯಾಯಿಗಳು ಬಳಸುವ ಜೈ ಭೀಮ್ (ಲಿಟ್. “ಹೇಲ್ ಭೀಮ್”) ನಮಸ್ಕಾರವು ಅವರನ್ನು ಗೌರವಿಸುತ್ತದೆ. ಅವರನ್ನು ಗೌರವಾನ್ವಿತ ಬಾಬಾಸಾಹೇಬ್ ನಿಂದ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಡಾ.ಬಿ.ಆರ್ ಅವರ ಜನ್ಮ ದಿನಾಚರಣೆ ಅಂಬೇಡ್ಕರ ಜಯಂತಿಯನ್ನು ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ಏಪ್ರಿಲ್ 14 ರಂದು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಆಚರಣೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಈ ದಿನವನ್ನು ಮೊದಲು 1928 ರಲ್ಲಿ ಪುಣೆಯಲ್ಲಿ ಆಚರಿಸಲಾಯಿತು ನಂತರ ಇದು ವಾರ್ಷಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸಿದೆ.
ಇಂದಿಗೂ ಜನರು ತಮ್ಮ ನಾಯಕನ ಗುಣಗಾನ ಮಾಡಲು ಬೀದಿಗಿಳಿದು ಈ ದಿನವನ್ನು ಸಂಭ್ರಮದಿಂದ ಆಚರಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಆದರೆ ಇತ್ತೀಚೆಗಷ್ಟೇ ಈ ದಿನವನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ರಜೆ ಎಂದು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ಘೋಷಣೆ ಮಾಡಿದೆ, ಈ ಪ್ರಬಲ ದಿನದ ಹಿಂದಿನ ಇತಿಹಾಸ ಮತ್ತು ಇಂದಿಗೂ ನಡೆಯುವ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಜಯಂತಿಯ ಮಹತ್ವವನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಲು ಈ ಕ್ಷಣವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳೋಣ.
ಅಂಬೇಡ್ಕರ ಜಯಂತಿಯ ಇತಿಹಾಸ
ಈ ದಿನದ ಹಿಂದಿನ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು, ಈ ದಿನವನ್ನು ಯಾರಿಗೆ ಮೀಸಲಿಡಲಾಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳುವುದು ಮೊದಲನೆಯದು.
1891 ರ ಏಪ್ರಿಲ್ 14 ರಂದು ಜನಿಸಿದ ಡಾ ಅಂಬೇಡ್ಕರ ಅವರು ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರ ಪ್ರಾಂತ್ಯದ (ಈಗ ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ) ಮೊವ್‌ನಲ್ಲಿ ಸುಬೇದಾರ್ ಶ್ರೇಣಿಯ ಸೇನಾ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದ ರಾಮ್ಜಿ ಮಾಲೋಜಿ ಸಕ್ಪಾಲ್ ಅವರ 14 ನೇ ಮತ್ತು ಕೊನೆಯ ಮಗನಾಗಿ ಜನಿಸಿದರು.
ಇವರು ಅಸ್ಪೃಶ್ಯತೆ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ತಾರತಮ್ಯದ ಸಾಮಾನ್ಯ ಆಚರಣೆಗೆ ಅನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಬಲಿಯಾದ ಮಹಾರ್ (ದಲಿತ) ಜಾತಿಗೆ ಸೇರಿದವರು.
ಬಾಲ್ಯದಿಂದಲೂ, ಅವರು ತಮ್ಮ ಶಾಲೆಯಿಂದ ಹೊರಗುಳಿದಿರುವುದು, ಮೇಲ್ವರ್ಗದ ಇತರ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಂತೆ ಅದೇ ಪಾತ್ರೆಗಳನ್ನು ಮುಟ್ಟಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದಂತಹ ಅನ್ಯಾಯದ ಅಭ್ಯಾಸಗಳಿಗೆ ಒಳಗಾಗಿದ್ದರು.
ಮತ್ತು ಸಾಮಾನ್ಯ ಕುರ್ಚಿಗಳಿಗೆ ಅವಕಾಶವಿಲ್ಲದ ಕಾರಣ ಗೋಣಿ ಚೀಲದ ಮೇಲೆ ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳಬೇಕಾದ ಸಂದರ್ಭ ದಲಿತ ವರ್ಗದವರಾಗಿತ್ತು.
ಇದೆಲ್ಲದರ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಡಾ ಅಂಬೇಡ್ಕರ ಅವರು ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಪದವಿ ಪಡೆಯಲು ಶ್ರಮಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಬರೋಡಾ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರದಲ್ಲಿ ಉದ್ಯೋಗವನ್ನು ಪಡೆದರು.
ತನ್ನ 22 ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ, ಅವರ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಪ್ರತಿಭೆಯು ಕೊಲಂಬಿಯಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿವೇತನವನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಮೂಲಕ ಮುಗಿಸಿದರು.
ಈ ಸಾಧನೆಯನ್ನು ಗಳಿಸಿದ ಇವರ ಜಾತಿಯಿಂದ ಮೊದಲ ಮೊದಲ ಸಾಧನೆ ಮತ್ತು ಮೊದಲ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ.
ಭಾರತಕ್ಕೆ ಮರಳಿದ ನಂತರ, ಡಾ ಅಂಬೇಡ್ಕರ ಅವರು ದಲಿತ ಹಕ್ಕುಗಳಿಗಾಗಿ ಹೋರಾಡಲು ಮತ್ತು ಅಸ್ಪೃಶ್ಯತೆಯನ್ನು ವಿರೋಧಿಸಲು ತಮ್ಮ ಜೀವನವನ್ನೇ ಮುಡಿಪಾಗಿಟ್ಟರು.
1932 ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ಮದನ್ ಮೋಹನ್ ಮಾಳವೀಯರೊಂದಿಗೆ ಪೂನಾ ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಸಹಿ ಹಾಕಿದರು.
ಅದು ಖಿನ್ನತೆಗೆ ಒಳಗಾದ ಜಾತಿಗಳಿಗೆ ಮೀಸಲು ಸ್ಥಾನಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಮತ ಚಲಾಯಿಸಲು ಅವಕಾಶವನ್ನು ನೀಡಿತು.
ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಜಯಂತಿಯ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಾರ್ಯಕರ್ತ ಜನಾರ್ದನ್ ಸದಾಶಿವ ರಣಪಿಸೆ ಅವರು ಪ್ರಾರಂಭ ಮಾಡಿದರು.
ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಬಾಬಾಸಾಹೇಬ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ ಅವರ ಜನ್ಮದಿನವನ್ನು ಏಪ್ರಿಲ್ 14, 1928 ರಂದು ಪುಣೆಯಲ್ಲಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಆಚರಿಸಿದರು.
ಅಂದಿನಿಂದ, ಈ ದಿನವನ್ನು ಭಾರತದ ಹೆಚ್ಚಿನ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ, ಪ್ರಧಾನವಾಗಿ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲಿ ಸಮೃದ್ಧವಾಗಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
Dr.B.R.Ambedkar ಎಂದು ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿ ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಭೀಮರಾವ್ ರಾಮ್ಜಿ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕ ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ಸಂವಿಧಾನ ಶಿಲ್ಪಿ. ಡಾ.ಬಿ.ಆರ್.ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ ಜನ್ಮದಿನವನ್ನು ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಜಯಂತಿ ಎಂದು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅವರು ಏಪ್ರಿಲ್ 14, 1891 ರಂದು ಆಗಿನ ಮಧ್ಯ ಪ್ರಾಂತ್ಯದ ಇವಾಗಿನ ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶದ ಇಂದೋರ್ ಬಳಿಯ ಮೊಹೋದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು.
ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಜಯಂತಿಯ ಮಹತ್ವ
ಇಡೀ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು ಬದಲಾವಣೆಗೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿದ್ದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಡಾ ಅಂಬೇಡ್ಕರ ಸಮಾನತೆಯ ಕಾರಣವನ್ನು ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡಿದರು.
ತಮ್ಮ ಜೀವನದುದ್ದಕ್ಕೂ, ಡಾ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು ಹಿಂದುಳಿದ ಸಾಮಾಜಿಕ ವರ್ಗಗಳು, ಮಹಿಳೆಯರು, ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತರು ಮತ್ತು ಅವರ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವಕ್ಕಾಗಿ ಹೋರಾಟ ಮಾಡಿದರು. ಸಮಾನ ಹಕ್ಕುಗಳ ತನ್ನ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡು ಪ್ರಮುಖ ಕಾನೂನುಗಳನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತಂದಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಅವರನ್ನು ಭಾರತೀಯ ಸಂವಿಧಾನದ ಪಿತಾಮಹ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಮೀಸಲಾತಿ ವರ್ಗಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಕಾನೂನುಗಳು ಇಂದಿಗೂ ಹಿಂದುಳಿದ ಜನರಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತವೆ, ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಅವರು ಇಂದಿಗೂ ಅವರನ್ನು ಅಪಾರವಾಗಿ ಶ್ಲಾಘಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಪೂಜಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಡಾ. ಬಿ.ಆರ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ ಅವರು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಸಂವಿಧಾನವನ್ನು ನೀಡಿದ್ದಲ್ಲದೆ, ದೇಶದ ಕೇಂದ್ರ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಸಂಸ್ಥೆಯಾದ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾದ ರಚನೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಸಮಾಜ ಸುಧಾರಕ, ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರಾದ ಬಿ ಆರ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ದಲಿತ ಬೌದ್ಧ ಚಳವಳಿಯ ಹಿಂದಿನ ಶಕ್ತಿಯಾಗಿದ್ದರು.
ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ತಮ್ಮ ಇಡೀ ಜೀವನದುದ್ದಕ್ಕೂ ದೀನ ದಲಿತರಿಗಾಗಿ ಹೋರಾಡಿದಲ್ಲದೇ, ಲಿಂಗ ಸಮಾನತೆಯನ್ನು ಬಲವಾಗಿ ನಂಬಿದ್ದರು.
ಅವರು ಶಿಕ್ಷಣದ ಮೂಲಕ ಮಹಿಳೆಯರ ಸಬಲೀಕರಣಕ್ಕಾಗಿ ಒತ್ತಾಯಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಸಮಾಜದ ಎಲ್ಲ ಜನರಿಗೆ ಸಮಾನತೆಯನ್ನು ಖಾತ್ರಿಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಜಾತಿ ಅಡೆತಡೆಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಖಲು ಶ್ರಮಿಸಿದರು.
ದೀನ ದಲಿತರಿಗೆ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ತಲುಪುವಂತೆ ಮಾಡಲು ಹಾಗೂ ಅವರ ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ಅವರು ಒತ್ತು ನೀಡಿದರು.
ಇಂತಹ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದ ಮಹಾನ್ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಗೌರವ ಸಲ್ಲಿಸುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಈ ದಿನವನ್ನು ಆಚರಣೆ ಮಾಡಲಾಗುವುದು.